Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır? 2025 Rehberi ve Merak Edilenler
Boşanma, evlilik birliğinin sona erdirilmesi sürecidir ve bu süreç, taraflar arasında çeşitli hukuki prosedürleri gerektirir. Boşanma davalarında, taraflar arasında anlaşmazlık yaşanabilirken, bazı durumlarda çiftler, anlaşarak boşanma sürecini daha hızlı ve sorunsuz bir şekilde tamamlamak isteyebilirler. İşte bu noktada devreye giren anlaşmalı boşanma davası, çiftlerin karşılıklı rıza ile boşanmasını sağlayan bir hukuki çözüm yoludur.
2025 yılı itibarıyla, anlaşmalı boşanma hem hukuki açıdan hem de pratikte çiftler için avantajlar sunmaktadır. Bu makalede, anlaşmalı boşanma nedir, anlaşmalı boşanmanın şartları, anlaşmalı boşanma protokolü, dava süreci, avukatlık ücreti gibi konuları detaylı bir şekilde ele alacak ve Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesini inceleyeceğiz.
Anlaşmalı Boşanma Nedir?
Anlaşmalı boşanma, boşanmak isteyen çiftlerin, boşanma şartları üzerinde karşılıklı olarak anlaşmaları ve boşanma sürecini hukuki zeminde çözüme kavuşturmalarıdır. Bu tür boşanma, tarafların evlilik birliğinin sona ermesine dair uzlaşmalarını gerektirir. Anlaşmalı boşanma davaları, Türk Medeni Kanunu‘nun 166. maddesi çerçevesinde düzenlenmiştir. Çiftler, boşanma koşullarını (mal paylaşımı, çocukların velayeti, nafaka gibi) birlikte belirlerler ve bu şartlar, mahkemeye sunulacak bir protokolle onaylanır.
Anlaşmalı boşanmanın en büyük avantajı, tarafların birbirlerine karşı duyduğu anlaşmazlıkların çözüme kavuşturulmuş olması ve mahkeme sürecinin daha kısa ve daha az masraflı olmasıdır. Bu süreç, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların en aza indirilmesi amacıyla, birbirlerini daha fazla üzmeden ve zaman kaybetmeden boşanmayı sağlayan bir yol sunar.
Tanımı ve Hukuki Dayanağı (TMK m.166/3)
Madde 166/3, çiftlerin boşanma kararını karşılıklı rıza ile aldıklarını, evlilik birliğinin sona erdiğini ve buna dair anlaşmazlıkların ortadan kaldırıldığını mahkemeye bildirmelerini sağlar.
TMK Madde 166/3: “Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.”
Anlaşmalı Boşanmanın Şartları
Anlaşmalı boşanma davası açabilmek için bazı hukuki şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’na göre, bu şartlar şu şekilde sıralanabilir:
Evlilik Süresinin En Az 1 Yıl Olması
Anlaşmalı boşanma davası açabilmek için, çiftlerin evliliklerinin en az bir yıl sürmüş olması gerekir. Bu süre, boşanma talebinin “anlaşmalı” olarak değerlendirilebilmesi için gerekli olan asgari süredir. 1 yılın altında bir sürede anlaşmalı boşanma talebi kabul edilmez.
Karşılıklı Rıza:
Çiftlerin boşanma konusunda karşılıklı olarak anlaşmış olmaları gerekmektedir. Her iki tarafın da boşanma şartlarını kabul etmesi, anlaşmalı boşanmanın temel şartıdır. Eşler birlikte mahkemeye başvurabileceği gibi bir tarafın açtığı davayı diğer eşin kabul etmesi ile de süreç başlatılabilir.
Hakim Huzurunda İradelerin Açıklanması:
Taraflar ilgili kanun maddesine göre boşanmaya yönelik iradelerini hakime serbestçe açıklamalıdır.
Boşanmanın Mali Sonuçları İle Çocukların Durumu Hususunda Taraflarca Kabul Edilecek Düzenlemeyi Hakimin Uygun Bulması:
Yalnızca boşanma konusunda anlaşmış olmak yeterli olmamakla birlikte tarafların özellikle çocukların velayeti, tazminat, nafaka, çocuklarla düzenli görüşme gibi çeşitli hususlarda da tarafların anlaşmış olması ve hakimin bu anlaşmayı uygun bulması gerekmektedir. Yine kanun maddesine göre hakim tarafların ve çocukların çıkarına olacak şekilde gerekli gördüğü ölçüde anlaşmada değişiklikler yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca kabul edilmesi boşanmaya hükmedilmesi için gereklidir.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü
Anlaşmalı boşanma protokolü, boşanmak isteyen çiftlerin, boşanmanın her aşamasında anlaşmaya vardıkları koşulları içeren yazılı bir belgedir. Bu protokol, hem çiftler hem de mahkeme için hukuki açıdan bağlayıcı bir nitelik taşır. Taraflar yazılı protokol olmadan da mahkemede anlaşmalarını sözlü bir şekilde beyan edebilirler.
Protokolde Bulunması Gereken Temel Unsurlar:
- Maddi ve Manevi Tazminat: Taraflar, aralarında anlaşarak maddi veya manevi tazminat ödenmesi hususunda iradelerini protokole ekleyerek tazminatın niteliğini, miktarını açıkça belirtmelidir. Taraflar bir diğer ihtimalde tazminat talebinden feragat ettiklerini de beyan edebilirler.
- Çocukların Velayeti ve Görüşme Hakkı: Eğer çiftin çocukları varsa, çocukların kimde kalacağı ve diğer ebeveynle nasıl görüşebileceği belirlenir. Velayet, çocuğun bakımını üstlenecek kişi belirlenerek, çocuğun eğitimi ve sağlık durumu gibi kararların nasıl alınacağı düzenlenir.
- Nafaka: Çiftlerin anlaşması durumunda, boşanan taraflardan biri diğerine nafaka ödemeyi kabul edebilir. Nafaka, yoksulluk nafakası ve iştirak nafakası gibi türlerde olabilir. Nafakanın miktarı, süresi ve ödeme şekli protokole dahil edilir.
- Mal Paylaşımı: Taraflar, evlilik sürecinde elde edilen mal varlıklarının nasıl paylaşılacağı konusunda anlaşırlar. Eşler, mal paylaşımı konusunda anlaşarak protokole bu düzenlemeyi eklerler.
- Diğer Konular: Boşanma sırasında taraflar arasında yer alan diğer anlaşmazlıklar da (borçlar, ev eşyaları vs.) protokole dahil edilebilir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Süreci
Anlaşmalı boşanma davası, çekişmeli boşanmaya kıyasla daha hızlı sonuçlanır. İşte anlaşmalı boşanma davasının adım adım süreci:
- Protokol Hazırlığı ve Başvuru: Taraflar, boşanma koşulları hakkında anlaşmaya vararak bir protokol hazırlarlar. Protokol, boşanma talebinin mahkemeye sunulmasından önce hazırlanır.
- Mahkemeye Başvuru: Protokol, her iki tarafın imzası ile birlikte aile mahkemesine sunulur. Mahkeme, başvuru üzerine tarafları duruşmaya davet eder. Bu duruşmaya katılan çiftlerin anlaşmalı boşanma kararını mahkemede de serbestçe beyan etmesi gereklidir.
- Mahkeme Kararı: Tarafların protokolü kabul etmeleri ve duruşmaya katılmaları sonrasında, mahkeme, protokolü inceler, tarafları dinler ve kararını verir. Mahkeme, boşanma kararını hızlı bir şekilde alır.
- Boşanma Kararının Kesinleşmesi: Boşanmış olan taraflar, yeni medeni halleriyle hukuki hayatlarına devam edebilirler.
Anlaşmalı Boşanma Davasında Avukatlık Ücreti
Anlaşmalı boşanma davası her ne kadar basit ve hızlı bir süreç görünse de gerek protokol hazırlanması, karşılıklı şartlarda anlaşılması, müzakere sürecinin yönetilmesi ve yargılama aşamasında temsil açısından hukuki destek alınması büyük önem taşımaktadır. Taraflar için büyük bir önem taşıyan, hayatlarında büyük bir değişimin gerçekleştiği boşanma eyleminin profesyonel bir şekilde yürütülmesi tarafların hem şimdi hem gelecek zamanlardaki haklarının korunma altına alınması için muhakkak gereklidir. Ankara Boşanma Avukatı Avukatlık Ücretleri 2025 yılında 30.000,00 TL-100.000,00 TL arasında değişmektedir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Yetkili ve Görevli Mahkeme
Anlaşmalı boşanma davaları Aile Mahkemeleri’nde görülmektedir. Yetkili mahkeme ise TMK Madde 168’de belirtilmiştir;
Yetki TMK Madde 168- Boşanma veya ayrılık davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir.
Anlaşmalı Boşanma Davası Çekişmeli Boşanma Davasına Döner Mi?
Evet, uygulamada karşılaşıldığı üzere taraflar anlaşmalı boşanma yönünde iradelerini belirtseler de anlaşmalı boşanma kararı kesinleşene kadar karşılıklı anlaşmazlıklar çıktığı durumlarda anlaşmalı boşanmaktan vazgeçilebilir. Bu durumlarda davanın reddedilmeyip çekişmeli boşanma davasına dönerek yargılamaya devam edilmesi gerektiği ile ilgili Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin kararı bulunmaktadır.
Sonuç
Anlaşmalı boşanma davası, tarafların birbirlerine zarar vermeden, hızlı ve hukuki zeminde boşanma işlemini gerçekleştirmelerini sağlayan etkili bir çözümdür. Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesi çerçevesinde, taraflar anlaşarak boşanma şartları üzerinde anlaşırlar ve mahkeme, hızlı bir şekilde boşanmayı onaylar. Bu süreç, çiftlerin daha az stresle ve daha düşük masraflarla boşanma kararını almasına olanak tanır. Anlaşmalı boşanma süreci, hukuki açıdan avantaj sağladığı gibi, toplumsal anlamda da tarafların yeniden hayata başlayabilmesi adına önemli bir fırsattır.
Bu İçeriğe de Göz Atın: Evlat Edinme Şartları
Sık Sorulan Sorular (S.S.S.)
1- Anlaşmalı boşanmanın şartları nelerdir?
Evlilik en az 1 yıl sürmüş olmalıdır.
Eşler boşanma konusunda tam mutabakata varmış olmalıdır.
Mahkemeye birlikte başvurmalı ya da biri açtığında diğeri kabul etmelidir.
Taraflar hazırlanan protokolü onaylamalıdır.
2- Anlaşmalı boşanma açmak kaç para?
Avukatsız başvurularda yalnızca mahkeme harç ve giderleri ödenir, bu da ortalama 2.000–4.000 TL arasında olabilir.
Avukatla birlikte yapılırsa toplam maliyet, avukatlık ücretine bağlı olarak 25.000 TL ile 30.000 TL arasında değişebilir.
3- Tek celsede boşanmak için ne yapmalı?
Şartları sağlayan bir anlaşmalı boşanma protokolü hazırlanmalı,
Mahkemeye başvuru yapılmalı,
Duruşma gününde eşler mahkemede hazır bulunarak protokolü onaylamalıdır.
Bu durumda elbette hakimin takdirine göre tek celsede boşanma gerçekleşir.
4- Anlaşmalı boşanmak için ilk nereye başvurulur?
Eşlerden biri veya her ikisi birlikte aile mahkemesine başvuru yapar. Dilekçeyle birlikte protokol de sunulmalıdır.
5- Anlaşmalı boşanma aynı gün olur mu?
Teorik olarak evraklar eksiksizse ve mahkemenin yoğunluğu azsa aynı gün veya birkaç gün içinde duruşma yapılabilir. Ancak çoğu zaman dava günü 1–2 hafta içinde verilir. Sonuç ise tek celsede çıkar.
